İnsanlık Tarihine Yön Veren 20 Kişi

Avrupa Konseyi Parlamentosu’nun girişinde açılan, 21. yüzyılın en önemli kişiliklerinin gösterildiği sergide, insanlık tarihine yön verenler arasında Leonardo Da Vinci ve Gandi’nin yanı sıra ünlü Türk gezgin Evliya Çelebi de bulunuyor.

Ayrıca, sergi salonuna oy sandıkları konarak; sergi gezisini tamamladıktan sonra ziyaretçilerden oy vermeleri istenmiş. Oy pusulasında ise: ”Size göre insanlık tarihinin 21. yüzyıla ulaşmasında en önemli köprü görevini kim görmüştür?” diye bir soru bulunuyormuş. Cevabı bilen?

İnsanlık Tarihine Yön Veren 20 Kişi

1. Evliya Çelebi

Yedi iklim, 18 padişahlık dönemi gezen; 71 yılı aşkın ömrünün 51 yılını seyahatlerde geçiren, bir diyardan bir başka diyara uzanan yollarda, farklı şehirlerde, farklı ülkelerde geçiren bir gezgin.

Evliya Çelebi, gezdiği yerlerde camileri, medreseleri, çeşmeleri, çarşıları, yazarları, sur, kale, hamam, han, cadde, sokak ve evleri, bahçeleri ve benzerinin yanı sıra düğünleri, yerel oyun ve kıyafetleri sanatsal ve toplumsal davranışları da gözlemleyip anlattığı Bursa’dan sonra Osmanlı coğrafyasının neredeyse tamamını dolaşarak büyük ve önemli eseri Seyahatname’yi oluşturmuştur.

2. Konfüçyus

Konfüçyüs Çinli filozof, MÖ 551 – MÖ 479 tarihleri arasında, Doğu Zhou Hanedanlığı döneminde yaşadığı sanılmaktadır. Kong Qiu adı altında, Lu devletinin Qufu şehrinde doğmuş ve aynı şehirde vefat etmiştir. Öğretisinin ana teması insancıl düzendir.

3. Pierre de Coubertin

Baron Pierre de Coubertin Fransız pedagog, tarihçi ve sporcu. Modern Olimpiyat Oyunları’nın kurucusudur. İtalyan kökenli ve aristokrat bir Fransız ailesinin çocuğu olarak 1863’de Paris’te doğdu.

4. Jean Henri Dunant

Jean Henry Dunant, Cenevreli yazar, iş adamı ve Kızılhaç Teşkilâtı‘nın kurucusu. “Un souvenir de Solferino” adlı kitabında Kuzey İtalya’daki Solferino Savaşı’nda gördüğü sefaleti, kıyımı ve yaralıların içler acısı halini anlatır.

5. James William Fulbright

“Fulbright kursu”yla tanınan, Birleşmiş Milletler’in kurulmasına önayak isimlerden ABD’li senatör James William Fulbright.

6. Mohandas Karamchand Gandhi

Mohandas Karamçand Gandi, Hindistan ve Hindistan Bağımsızlık Hareketi’nin siyasi ve ruhani lideri. Gerçek ve kötülüğe karşı aktif ama şiddet unsuru içermeyen direniş ile ilgili olan Satyagraha felsefesinin öncüsü.

7. Büyük İskender

İnsanlık tarihine yön vermiş kişilerden Makedonyalı büyük fatih, Makedonya’dan Hindistan’a uzanan büyük bir imparatorluk kurmuş, Eski Yunan uygarlığının Doğu’ya yayılmasında ve sonucunda Hellenizm’in ortaya çıkmasında etkili olmuş. Makedonya kralı II. Filip’in oğlu. Türk tarih literatüründe ayrıca; Büyük İskender, İskender Rumî, İskender Yunanî ve Makedonyalı İskender olarak da bilinir.

8. Johannes Gutenberg

Matbaanın mucidi Johannes Gutenberg, 1447 yılında hareketli parçalar ile yazı baskısını Avrupa’da başlatan, kuyumcu, matbaacı ve yayıncı.

9. Friedrich von Humboldt

Alman doğabilimci Friedrich von Humboldt. Berlin Üniversitesi kurucularından (bugünkü Humboldt-Universität zu Berlin). Humboldt, Alman kültür tarihinde uzun süre etkili olan bir kişiliğe sahip. Toplum onu kardeşi Alexander ile düşündüğünde, kendi çağında bilim arzusuyla yanan, yeni ufuklar açan, küresel bir bilgi birikimine sahip başka bir uyumlu çift zor bulunur. Alexander bunun yanı sıra doğal bilimler için yeni ufuklar açarken, eğitim sorunları, devlet teorileri, dilin analitik incelenmesi gibi kültür bilimsel bağlamlarla aktif bir rol edinerek kardeşi Wilhelm’e yardımcı olmuş.

10. Martin Luther King Jr.

Önemli tarihi kişilerden Dr. Martin Luther King, Jr. bir Afrikalı-Amerikalı Baptist papaz ve Amerikan yurttaş hakları hareketi önderi. Dünya genelinde şiddet karşıtı ve ırksal eşitlik görüşleriyle tanınıyor ve 1964’da Nobel Barış Ödülü’nü kazanmış.

11. Ferdinand Macellan

Tarihteki en ünlü kişilerden Ferdinand Macellan; Portekizli denizci, gezgin ve kâşif. İspanyol İmparatorluğunun desteğiyle denize açıldı. Hikâyesi, bu seyahate eşlik eden Antonio Pigafetta’nın anılarını yazması sayesinde günümüze ulaşmış.

12. Marco Polo

Marco Polo (d. 15 Eylül 1254, Venedik – ö. 1324) İtalyan gezgin. Ünlü kaşif ve tüccar Niccolo Polo’nun oğlu. Bazı kaynaklar Marco Polo’nun aslında Macar olduğunu ve Dalmaçya’nın Korcula adasında doğduğunu bu ada o zaman Venedik protektorası olduğu için Venedik ve İtalyan dili bilindiğini söyler. Çocukluğunda, Karadeniz ve Akdeniz’deki ticaret merkezlerine uğrayan babasıyla yolculuk yapmış.

13. Eleanor Roosevelt

Eleanor Roosevelt ABD’nin Başkanı Franklin D. Roosevelt’in eşi ve kuzeni. Başkan Truman döneminde Birleşmiş Milletler temsilciliği yapmış. İnsan Hakları Bildirisi’ne büyük katkılar sağlamış.

14. İbni Rüşd

İbn-i Rüşd, Endülüslü-Arap felsefeci, hekim, fıkıhcı, matematikçi ve tıpçı. Kurtuba’da doğdu ve Marakeş, Fas’ta öldü. İbn-i Rüşd’e göre biricik filozof Aristo’ydu. İbn Rüşt, Aristo’nun düşünce sistemini İslam ile kaynaştırmaya çalışmış. Ona göre İslam’la felsefe arasında bir çatışma yok. Kişinin hem felsefe, hem din yoluyla hakikate erişebileceğini düşünmüş. Kainatın ebediyetine ve formların ezeliyetine (pre-extant) inanırdı.

15. Albert Schweitzer

Albert Schweitzer, 1952 Nobel Barış Ödülü sahibi Alman humaniter doktor, filozof, müzisyen, teolog, hayvansever ve anti-nükleer aktivistti. Çok ilginç bir yaşamı olan Schweitzer, iki doktorasına rağmen tıp doktoru olmaya karar verdi; Afrika’da doktorluk yapma amacıyla 30 yaşından sonra tıp tahsili yaptı; Gabon’da bir hastane kurdu ve yaşamını yöre halkının sağlığına adadı. Geliştirdiği yaşama saygı felsefesi ile günümüzdeki çevreci ve hayvansever hareketlerin öncüsü kabul edilir.

Albert Schweitzer, o dönemlerde Almanya’nın günümüzde ise Fransa’nın bir parçası olan Alsace’da, bir papazın oğlu olarak dünyaya geldi. Az bilinen bir gerçek, Jean Paul Sartre’in kuzen olmasıdır. Aralarındaki büyük yaş farkından ötürü Sartre, ona “Amca” diye hitap ederdi. Küçük yaştan itibaren orga karşı büyük tutkusu ve yeteneği vardı, Avrupa’nın en iyi orgcuları tarafından eğitildi; zamanla org yapımı konusunda dünyanın en iyi uzmanlarından birisi oldu.

16. Leopold Sedar Senghor

Léopold Sédar Senghor, Senegalli devlet adamı, şair ve yazar. 1960-1980 arasında devlet başkanlığı yapmış. Afrika sosyalizminin önde gelen savunucularından. Serer kabilesinden varlıklı bir tüccarın oğlu.

17. Huda Shaarawi

Huda Shaarawi (1879-1947), feminist bir milliyetçi eylemci, Mısırlı kadın hakları savunucusu. Harem yaşantısından meydanlara uzayan bir yaşamı oldu. Ortadoğu’nun ilk feminist örgütlenmesi Mısır Feminist Birliği’nin kurucusuydu. Kadın özgürlük hareketi, bağımsızlık mücadelesiyle birleştirildi ve Huda, o dönem için cesur sayılabilecek bir eylem gerçekleştirdi.

18. Rahibe Teresa

Rahibe Teresa, Arnavut bir Katolik’tir. Hayırsever Misyonerler Cemaati’nin kurucusu. Hayırsever faaliyetlerinden ötürü 1979 yılında Nobel Barış Ödülü kendisine verilmiş. Rahibe Teresa’nın 12 kişiyle kurduğu bu cemaat dünyanın 450 noktasında 4.000 rahibenin görev aldığı bir topluluk haline geldi. 4 Eylül 2016’da Vatikan’ın Aziz Petrus Meydanı’nda düzenlenen tören ile Papa Franciscus tarafından azize mertebesine yükseltildi.

19. Leonardo da Vinci

Leonardo di ser Piero da Vinci, Rönesans döneminde yaşamış İtalyan hezârfen. Döneminin önemli bir düşünürü, mimarı, mühendisi, mucidi, matematikçisi, anatomisti, müzisyeni, heykeltıraşı, botanisti, jeologu, kartografı, yazarı ve ressamı. Leonardo da Vinci, 67 yıllık hayatına kusursuz eserler sığdırdı. Yaratıcı ruhu ve bilimsel bakışı ile dünyanın gelmiş geçmiş en büyük sanatçılarından biriydi.

20. Henrik Arnold Wergeland

1808-1845 yılları arasında yaşamış Norveçli yazar ve şair. Norveç’in Millî Marşı’nı yazan meşhur edip ve şair Henrik Arnold Wergeland 17 Haziran 1808’de Kristiansand şehrinde doğdu. Beş kardeşin en büyüğüdür. Kız kardeşi Camilla Wergeland, kendisi kadar olmasa da, Norveç’in önemli şairlerinden. İsmini yazarlık döneminde Camilla Collett olarak değiştirmiş. Babası Nicolai, Norveç’in bağımsızlığında büyük rol oynayan devlet görevlilerinden biri.