Kuzey Afrika‘nın renkli ve egzotik ülkesi Fas; tarihsel mirası, egzotik çarşıları, özgün mimarisi, doğal güzellikleri ile çok zengin bir ülke. Orta Doğu, Afrika, Fransız, Endülüs, Berberi gibi birçok kültürden esinlenen Fas mutfağı çok kültürlü coğrafyanın bir yansıması gibi.
Güçlü aromalı baharatları, okyanustan gelen taze deniz ürünleri, Afrika’nın sıcağında olgunlaşan lezzetli hurmaları, sebzenin binbir çeşidiyle yapılan güveçte pişen yemekleri ile bilinen Fas mutfağı, bizim yemek kültürümüze çokta yabancı sayılmaz. Fas’a yolunuz düşerse bu yerel lezzetleri tatmaktan çekinmeyin.
Fas’ın Geleneksel Lezzetleri
1.Tajin (Tagine)
Fas yemekleri denilince en başta Tajin geliyor. Fas’a ayak basar basmaz her küçük büyük bütün restoranlarda Tajin’i görmek mümkün. Aslında bizim güvece çok benziyor fakat şekil olarak daha özgün bir sunumu var. Tajin hem yemeğin hem de pişirilen kabın adı. Konik biçimindeki üst kapak ve daha geniş yine topraktan yapılmış yemeğin piştiği alt kabın içine oturuyor. Bu iki parçadan oluşan Tajin kabı farklı büyüklüklerde ve boylarda satılıyor.
Renkli desenlerle süslenen bu Tajinler Fas mutfağının en önemli simgelerinden. Sebzeli, Tavuklu, balıklısı binbir çeşiti var Tajin’in. Tajin kabının ortasına et yerleştirilip kişniş, köri, safran, zencefil, karabiber gibi pek çok baharatla tatlandırılıyor. Bu karışıma soğan, kabak, havuç, domates, patates gibi çok sayıda sebze ekleniyor. Hazırlanan bu karışım kapağı kapatılarak fırında ya da ocakta pişiriliyor. Tajin’in pişmesi zaman alıyor bu nedenle Fas’ta bir restorana girdiyseniz Tajin yemek istiyorsanız siparişinizi gecikmeden verin.
2. Kuskus (Couscous)
Fas’ın en bilen lezzetlerinden biri de Kuskus. Adı çok sempatik değil ama Fas’ta tadılması gereken 10 yerel lezzetin başında Kuskus geliyor. Tajin’le birlikte Fas mutfağının en temel yemeği olan Kuskus bizim bildiğimiz Kuskus’tan farklı. Kuskus Fas’ın temel gıda maddelerinden biri olan irmikten yapılıyor. İrmik eller ıslatılarak un eklenerek yumuşatılıyor ve farklı büyüklüklerde kuskus elde ediliyor.
Kuskus ne kadar inceyse o kadar iyi demek. Yüksek sıcaklıktaki buharda pişirilen kuskus, etli ya da sebzeli olarak ta servis ediliyor. Karamelize edilmiş soğan ve kuş üzümüyle de tatlandırılan, her restoranda farklı çeşitleriyle karşılaşabileceğiniz Kuskus Fas mutfağının milli yemeği. Zengin fakir fark etmeksizin Cuma akşamları her ailenin sofasını taçlandıran bu lezzeti mutlaka deneyin.
3. Harira
Fas’ta sıklıkla karşılaşacağınız her menüde göreceğiniz lezzetlerden biri ise Harira çorbası. Fas restoranlarında sıklıkla karşılaşacağınız Harira Fas sofraların en bilinen çorbası. Oldukça doyurucu olan Harira’nın çok farklı versiyonları var. Fas’ın bir şehrinde yiyeceğiniz Harira, başka bir şehirde ve restorandakinden çok farklı.
Harira’nın temel malzemeleri yeşil mercimek, pirinç, erişte, nohut, kuzu eti ve kişniş. Kuzu etinin dışında tavukla, yeşil mercimek yerine kırmızı mercimekte kullanılıyor. Harira çorbası manevi olarak da Faslılar için önemli bir lezzet. Faslılar Ramazan ayında Harira ile oruçlarını açıyorlar. Fas’ın bu önemli lezzeti, doyuruculuğu ve tadıyla Fas’da tadabileceğiniz yerel yemeklerin başında geliyor.
4. B’ssara
Fas mutfağında çorbanın çok önemli bir yeri var. Fas’ta kahvaltı demek B’ssara demek. Faslılar hem sabahın erken saatlerinde kahvaltı niyetine, hem de öğün olarak çorba içiyorlar. Fas’ta bir kahvaltı klasiği olan B’ssara kuru baklayla yapılıyor.
Sabahın erken saatlerinde çarşılarda, sokaklarda herkesin elinde B’ssara görebilirsiniz. Üzerine dökülen zeytinyağı ve maydanozla süslenen B’ssara zengin tam bir protein deposu. Kahvaltısı bize göre çok zengin olmayan Fas’ta, B’ssara ile güne başlayabilirsiniz.
5. Kefta Tajin
Köfte ve yumurta bir arada. Dana kıyma ve kuzu kıyma bu yemeğin temelini oluşturuyor. Kişniş, maydanoz, sarımsak kıyma ile karıştırılıp küçük toplar yapılıyor. Domates ve soğanlı bir sos hazırlanarak hazırlanan toplar sosun içinde pişiriliyor. Bu aşamaya kadar bizim soslu köfteye çok benziyor.
Sosun içinde pişirilen köfte inmeye yakın üzerine kırılan yumurta ile servis ediliyor. Ana yemeklerden biri olan Kefta Tajin baharat ve etin lezzetinin birbirine karıştığı, bizim damak tadımıza uygun, protein oranı yüksek bir Fas yemeği olarak karşımıza çıkıyor.
6. Zaalouk
Fas sofraları ana yemek öncesi gelen salatalar ve aperitifler açısından çok zengin. Başlangıç olarak sofraya mutlaka soğuk meze ya da salata geliyor. Zaalouk da bu mezelerin en yaygın olanı.
Patlıcan ezmesi, kırmızı biber, kimyon, domates ve maydanozdan oluşan Zaalouk’u bizim patlıcanla hazırlanan mezelerin benzeri. Izgarada pişirilen patlıcanlar, rendelenmiş domates, zeytinyağı, baharat ve sarımsakla karıştırılarak servis ediliyor. Patlıcanla hazırlanan soğuk mezeleri seviyorsanız Zaalouk’u mutlaka deneyin.
7. Bstilla
Fas mutfağının börekleri de ana yemekleri kadar güzel. Yuvarlak bir şekli olan Bstilla, warkha adı verilen bir hamurdan yapılıyor. Elle incecik açılan warkha tatlı tuzlu karışımı bir börek. İç harcında badem, üzüm, safran, yumurta, tarçın olan Bstilla’nın güvercin,martı ve tavuk etiyle hazırlanabiliyor. Bayramlarda ve özel günlerde yapılan Bstilla üzerine toz şeker serpilerek servis ediliyor.
8. Şebakia (Chebakkiya)
Fas mutfağının temel yemeklerinde olduğu gibi tatlılarında da Arap ve Orta Doğu mutfağının izlerini görmek mümkün. Chebakkiya Fas mutfağının en bilinen tatlılarından. Pastanelerde, sokak aralarında, kahve içilen mekanlarda ikram edilen Chebakkiya her yerde bulunabilen ucuz bir tatlı.
Ramazan ayında da çok tüketilen Chebakkiya buğday unu, portakal çiçeği suyu, yumurta, bademden hazırlanan karışımın kızgın yağda kızartılıp susam ve bala batırılmasıyla yapılır. Kendine özgü şekliyle Chebakkiya hem sokak lezzetlerinin hem şık sofraların en önemli tatlısı.
9. Cornes De Gazelle
Tüm Arap ülkelerinde olduğu gibi badem, ceviz, yer fıstığı ve hurma çok tüketilir ve tatlıların temel malzemesidir. Yarım ay şeklindeki Cornes De Gazelle tatlısı “ceylan boynuzu” anlamına geliyor. Portakal çiçeği suyu, badem ezmesi, tarçınla hazırlanan iç harcıyla hazırlanan kurabiye tadında bir tatlı ve Fas’ta çok popüler. Dünya mutfağından en iyi tatlılar sıralaması listesinde yer alan Cornes de Gazelle bademli talı sevenlerin unutamayacağı bir lezzet.
10. Briouat
Fas’ın geleneksel tatlılarından biri de Briouat. Şekil olarak bizdeki muska adıyla satılan tatlıya çok benziyor. Şerbetli bir tatlı olan Briouat, uçlarına susam batırılarak servis ediliyor. Harcında badem ezmesine karıştırılmış tarçın ve portakal çiçeği suyu bulunan Briouat üçgen şeklinde kesilen warqa hamuruyla şekillendirilir.
Yağda kızartılan Briouat sıcak bala batırılarak servis edilir. Ramazanlarda iftar sofralarında, özel günlerde, evde, sokakta kısaca her yerde nefis tadıyla Briouat Fas mutfağının klasik tatlılarının başında gelir.
11. Nane Çayı (Mint Tea)
Fas’ın lezzetlerinin başında gelen Nane çayı, Faslıların çay geleneğinin en önemli sembolü. Birkaç dal taze nane yaprağı kaynayan 1 litre suya ekleniyor. 4-5 dakika demlenen çay dışı gümüş kaplama özel bardaklarda sunuluyor.
Faslılar nane çayını çok şekerli içiyorlar. Bizim damak tadımıza göre biraz fazla tatlı hazırlanan nane çayını sipariş vermeden önce az şekerli istemeyi unutmayın. Nane çayı bardaklara yüksekten dökülüyor, bunun amacı ise çayı havalandırmak ve çayın üzerinde köpük oluşturmak. Yemekten önce, sonra, evlerde, restoranlarda, lüks otellerde Fas mutfağının sembollerinden biri olmuş bu tat hoş bir seremoni ile servis ediliyor.
Merhaba. Ben İstanbul Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Anabilim dalı doktora öğrencisiyim.
Bir çalışmamda Y ve Z kuşağı gezi blogçularının destinasyon tercihlerinde kişilik özelliklerinin yeri ve önemi diye bir araştırma yapmalıyım. Bunun için gezi blogçularınım fikirlerini almalıyım 🙂
Yaşınızı, destinasyon tercihlerinizdeki en önemli faktörleri yaza bilir misiniz?
Çalışmam için önemli bir katkıda bulunmuş olursunuz.
Önceden teşekkür ederim.
Benim gibi yeni tatlara açık olmayanlar için bile Fas muhteşem yemekleri ile damak çatlatan bir yer.
Ben en çok kuskusu sevdim. Bir de pastanede ürünlerini.
Istanbulda bir Fas restoranında Tanin yemiştim. Tadını çok beğendim.Kuskus’un tadına bakamadım ama bizim kuskustan epey farklı sanırım.
Tajin ve Kuskus Fas2ın en popüler yemekleri. Bizim damak tadımıza da uygun.
Merhaba fas yemekleri sunan restorant İstanbul’da nerede acaba ?
Kadıköy’de Marakeş Mom’a gitmiştim. Yemekleri güzeldi ve çeşit olarak da iyi.
Fas tatlılarını çok seviyorum. Orta Doğu mutfağına çok benziyor Fas yemekleri.
Evet. Fas mutfağı özellikle tatıları Ortadoğu ve Arap mutfağının bir karışımı.
Ben genel olarak Fas yemeklerini sevdim. Bizim yemek kültürümüze yakın.
Kuskus Fas mutfağından en sevdiğim yemek. Diğerlerini henüz denemedim.
Vejeteryan kuskusu denedim çok lezeetliydi. Görüntüsü ve tadı bizim kuskustan farklı.
Fas yemekleri bizim yemek kültürümüze çok yakın. Tajin’i İspanya’da denemiştim. Tadı çok güzeldi. Diğerlerini denemk için sabırsızlanıyorum.